LONDON ĐEN - TRẮNG - VÀNG

Ba mẹ con ở Lewisham.

Tính tới thời điểm này, tôi đã ở London được tròn nửa năm.

Trong nửa năm đó, không dưới mười lần tôi đọc được các câu chuyện cảnh báo về người da đen ở trên facebook của các bạn mà tôi có quen biết. Không dưới chừng đó lần tôi được các bạn cảnh báo nếu có lang thang ở khu New Cross (trường tôi) và Lewisham (nơi tôi đi chợ suốt ngày) thì phải cẩn thận vì đông người gốc Phi, đấy là tôi đã nói giảm nói tránh đi cái cách mà các bạn nhắc tới cộng đồng có nước da đặc trưng bánh mật này. Những câu chuyện được kể đa phần là các bạn da đen ầm ỹ, ít lịch sự, sinh hoạt mất vệ sinh, bạo lực, thi thoảng có những vụ tấn công trấn cướp sinh viên nhà mình. Còn tôi, từ ngày đặt chân lên thành phố này, những người đối xử với tôi tốt nhất lại chính là những người gốc Phi. Khi tôi tìm hoài không ra đường vào bến tàu, một bà mẹ da đen dù tay xách đủ thứ rau củ quả thịt cá sau buổi đi chợ vẫn không ngần ngại dẫn tôi băng qua mấy ngã tư vào tận cửa station cẩn thận. Khi đi xem nhà để thuê lên nhầm xe buýt điện thoại hết pin, tôi đành gõ cửa bừa một văn phòng môi giới nhà đất ở Hither Green để xin sạc nhờ, dù tối trời văn phòng đã đóng ông quản lý da đen mập béo cũng chẳng ngần ngại mà cho con bé lạ hoắc hơ này vào ngồi cả nửa tiếng rồi còn vẽ tay bản đồ cẩn thận cho tôi đi. Đêm giao thừa chuyến tàu muộn cuối ngày bỏ bến không dừng, tôi phải đi bộ ra bến xe buýt rất xa trong mưa lạnh, cũng là một bạn da đen tình cờ cùng đi một đoạn, dù không nói nửa lời với nhau nhưng cũng làm tôi cảm thấy yên tâm lắm lắm. Khi còn ở nhà cũ, các bưu phẩm gửi đến lúc tôi không có nhà bao giờ cũng là các bạn hàng xóm da đen nhận hộ, dù cách xa nhau tận mấy tầng nhà. Lần cuối cùng tôi xuống nhà số 07 lấy đồ, cô bé con da giống ‘bánh gai’ hơn là bánh mật tóc thắt bím chạy ra ôm chầm lấy ngang hông chào rối rít, tôi thật tình chỉ muốn vứt hết đồ trên tay ôm cô bé lại và trìu mến gọi “Hello darling”…

Bạn tôi bảo tôi may mắn, tôi nghĩ đúng là mình may mắn thật, từ sáu tháng trước tới tận bây giờ. Nhưng chỉ có một chi tiết nhỏ, trong khi bạn tôi cứ nhìn thấy người da đen là tránh xa, hoặc nhìn người ta đầy hằn học, thì tôi, chắc bởi cái sự hớn hở cười vui cố hữu, vẫn chưa bao giờ gặp phải bất kỳ một người da đen ‘kém phẩm chất’ nào. Suy cho cùng, nói cười ồn ĩ là đặc trưng của các dân tộc châu Phi thích hát ca nhảy múa, sự mất vệ sinh vương nước bọt ra đường thật tình cũng là đặc trưng nhà cửa, lối sống của các bạn nơi quê nhà. Còn điều quan trọng nhất, là vấn đề tội phạm và bạo lực, trên thực tế theo thống kê của cơ quan cảnh sát London, tội phạm da đen chỉ chiếm 54% các sự vụ trên đường phố, 46% tội phạm xe hơi, 32% quấy rối tình dục, … Ngoài ra, 24-29% nạn nhân của các vụ cướp có vũ trang (súng, dao) là người gốc Phi. Bởi vậy, khó có thể kết luận rằng, người gốc Phi thì nguy hiểm hơn người Âu – Á, và người châu Á thì dễ trở thành nạn nhân của các tội phạm da đen hơn.
​
Cuộc sống ở London, đối với cá nhân mình mà nói, tôi gặp nhiều các bạn Đức, Trung Quốc, Hàn Quốc và Jamaica, Namibia, … nhiều hơn là người Anh chính gốc. Trong khoá học 15 sinh viên của tôi, người Anh là thiểu số. Trong các khu nhà tôi từng ở, trên các phố mua sắm trung tâm tôi từng qua, sự pha trộn đa sắc tộc cũng hiển nhiên mà nhìn thấy. Tôi quan sát thấy ở các khu đông người Việt Nam ở đồng thời cũng rất đông người gốc Phi sinh sống. Nếu không nhoẻn miệng cười với họ, thì chúng mình sẽ cười với ai đây, nhất là ở đảo quốc châu Âu bốn mùa tràn gió này…

Biểu tình nỗ lực bảo vệ bệnh viện Lewisham tại Đông Nam London với sự tham gia của các cư dân trong vùng và cả các vùng phụ cận không phân biệt tuổi tác, màu da, và cả quốc tịch.