Đi xem nhà Tobias vẽ tranh bằng máy chữ

http://soi.com.vn/?p=109230 

Thực ra thì không phải chỉ dùng có mỗi đánh chữ, cặp sinh đôi gốc Rumani hiện đang sống ở Cologne, Đức này còn vẽ tranh, nặn tượng bằng đủ thứ chất liệu khác cộng lại: khắc gỗ, cắt dán, màu nước, chì, … Theo đúng chữ dùng trong catalogue của hai bạn ấy, chất liệu dùng chủ yếu là: multi mix.

Về nội dung tranh, 90% tên tranh là Untitle – Vô đề. Thế đâm ra tiện, các bạn ý chẳng có giấy tờ gì chú thích ngoài tấm bảng giới thiệu chung bé tí về tiểu sử tác giả và chất liệu sử dụng. Còn đâu, tranh tượng cứ treo xếp khắp phòng, không đi kèm bất cứ chữ nghĩa nào hết.

Trong bộ các tác phẩm đang được triển lãm ở White Chapel Gallery (Anh), một nửa Tobias dựng lên các hoạt cảnh “sặc mùi bạo lực”[1] với đầu ngắt khỏi thân, chân ngắt khỏi …, nửa còn lại là các sinh vật kỳ lạ tôi đoán được hai anh em nhà này bịa ra.

Đặc điểm chung của tranh và tượng Tobias làm là trông rất gian, nhưng màu sắc lại đáng yêu tươi sáng. Nếu buộc phải dung một từ để miêu tả cảm giác của mình với tranh Tobias, tôi chọn từ “xinh”. Chúng làm sống dậy cả một tuổi thơ “dữ dội”, cái ngày mà những đứa trẻ con tiểu học suốt ngày nhỏ mực Thiên Long vào trang vở ô ly trắng tinh rồi gập đôi ở giữa cho mực loang tưa ra thành những hình thù quái gở, kỳ dị nhưng đáng yêu vô cùng.

Một lý do nữa khiến tôi nghĩ nhiều đến trường tiểu học khi xem tranh Tobias là hai anh em nhà này có vẻ chuộng lưới ô vuông màu xanh bảng viết phấn và màu vàng đề can giấy thủ công. Ngoài ra hai bạn ấy còn thích xé dán rồi tô màu và vẽ thêm xung quanh nữa.

Nhân vật trong tranh của Tobias mang nhiều màu sắc totem, nhưng là totem què cụt, kiểu như vẽ phượng hoàng thì nó phải cụt đuôi cho chạy đi nẻo khác, hoặc là con ruồi thì nhất định đầu không được dính liền thân. Đặc biệt, xem triển lãm này không thể nào không nhớ đến phim Spirited Away [2].

Nhìn chung xem tranh của hai anh em Gert và Uwe Tobias rất xinh mắt dù bức nào cũng có hình hài vẹo vọ cụt đầu chặt chi. Có lẽ vì cách tạo hình đáng yêu và màu sắc tươi sáng. Hơn nữa, xem có cảm giác tranh động chữ không tĩnh, thi thoảng bướm bay lên bên dưới còn có một vạt khí màu hồng trên nền trời xanh bột.

Nếu cứ theo như ba pha cảm thụ nghệ thuật của Laura Mark[3] đi từ cảm xúc, tri giác tới ý niệm thì tôi chịu không biết tác giả có ý niệm gì không và nếu có thì là gì?

[1] Trong catalogue, yếu tố violence – bạo lực được nhắc đến như một trong những đặc trưng của hai anh em Gert và Uwe Tobias. 
[2] http://soi.com.vn/?p=107893 
[3] http://soi.com.vn/?p=105231